تحریک الکتریکی مستقیم فراجمجمه ای چیست؟
تحریک الکتریکی مستقیم فراجمجمه ای یا tDCS (Transcranial Direct Current Stimulation) یک روش غیرتهاجمی و ایمن برای تحریک مغز است که در آن از جریان الکتریکی ضعیف و مستقیم برای تحریک بخش‌های خاصی از مغز استفاده می‌شود.
نحوه عملکرد
در این روش، دو الکترود (آند و کاتد) روی سر بیمار قرار می‌گیرد. جریان الکتریکی ضعیفی از طریق این الکترودها به مغز ارسال می‌شود. این جریان الکتریکی می‌تواند باعث تغییر در فعالیت نورون‌ها و شبکه های عصبی شود و در نهایت منجر به بهبود عملکرد مغز در برخی از بیماری‌ها و اختلالات عصبی شود.
کاربردها
- بهبود عملکردهای شناختی مانند توجه و حافظه
- افسردگی
- کاهش درد
- بازتوانی پس از سکته مغزی
- وزوز گوش
- میگرن
- کاهش ولع/ رفتارهای اعتیادی
- اختلالات خواب
- وسواس
- اضطراب
- کاهش علائم نقص توجه و بیش فعالی
مزایا
- غیرتهاجمی: یک روش غیرتهاجمی است و نیازی به جراحی ندارد.
- ایمن: یک روش ایمن است و عوارض جانبی ندارد. (ممکن است گاها افراد در محل الکترود احساس سوزش سطحی داشته باشند و یا سردرد کوتاه مدتی را تجربه کنند.)
- قرون به صرفه: نسبت به سایر روش‌های تحریک مغز، هزینه کمتری دارد.
محدودیت‌ها
- اثرات موقت: اثرات tDCS معمولاَ موقتی است و برای دستیابی به نتایج دائمی، نیاز به تکرار جلسات دارد.
- پاسخدهی متفاوت: پاسخدهی افراد به tDCS متفاوت است و برخی از افراد ممکن است بهبود قابل توجهی نداشته باشند.
موارد منع مصرف
- بارداری: در دوران بارداری توصیه نمی‌شود.
- صرع: در برخی از بیماران مبتلا به صرع می‌تواند باعث افزایش تشنج شود.
- وجود قطعات کاشته شده در بدن: وجود برخی فلزات در بدن (مانند باتری قلبی) می‌تواند مانع از انجام tDCS شود.
این روش حتما بایستی زیر نظر پزشک انجام گیرد.
موارد تاثیر گذار در تحریک الکتریکی - انتخاب پروتکل مناسب
- تنظیمات مناسب دستگاه اعم از شدت جریان، طول مدت جریان دهی، سایز و شکل الکترودها
تحریک الکتریکی متناوب فراجمجمه ای چیست؟
تحریک متناوب فراجمجمه‌ای (transcranial alternative current stimulation(tACS)) یک روش غیرتهاجمی است که به‌طور خاص برای تغییر فعالیت الکتریکی مغز طراحی شده است. tACS شبیه به tDCS است با این تفاوت که در این روش جریان متناوب با فرکانس‌های مشخص به مغز وارد می‌شود.
در تحریک با جریان الکتریکی متناوب فرکانس‌های خاصی (به‌عنوان مثال، بین ۱ هرتز تا ۱۰۰ هرتز) به مغز اعمال می‌شود. این کار می‌تواند موجب نوسانات الکتریکی طبیعی مغز در آن فرکانس خاص شود.
نحوه ی عملکرد
در tACS نیز مانند tDCS، دو الکترود بر روی پوست سر قرار می‌گیرد و از طریق آن تحریک الکتریکی صورت می گیرد.
tACS می‌تواند نوسانات الکتریکی خاصی را در نواحی مختلف مغز تقویت یا تضعیف کند. این نوسانات می‌توانند بر فرآیندهای مغزی تاثیر بگذارند.
کاربردها
بهبود عملکردهای مختلف شناختی مانند
- یادگیری
- حافظه
- توجه
- بهبود عملکرد خواب
- کاهش علائم اضطراب و وسواس
- بهبود افسردگی
جنبه ی تحقیقاتی: در مطالعات مختلفی تأثیر tacs بر اختلالات روانپزشکی، بهبود عملکردهای شناختی و بازتوانی بینایی با آسیب مغزی در حال بررسی می باشد.
عوارض جانبی:
مانند سایر روش‌های تحریک مغزی، عوارض جانبی tACS معمولاَ خفیف و موقتی هستند و ممکن است باعث سوزن‌سوزن شدن یا احساس خارش در محل الکترودها شود. همچنین، در برخی موارد، ناراحتی یا سردرد نیز ممکن است ایجاد شود، اما به‌طور کلی عوارض جانبی جدی نادر است.
tACS به عنوان یک ابزار همگام ساز مغزی در تحقیقات و کلینیک ها، قابلیت‌های بالقوه‌ای برای درک عمیق‌تر عملکرد مبتنی فرکانس مغز و نحوه تأثیر آن بر رفتار و شناخت ارائه می‌دهد.
بدون دیدگاه