اختلال استرس پس از سانحه

اختلال استرس حاد

اختلال استرس پس از سانحه پس از تجربه ی یک ضربه روانی شدید بوجود می آید مانند تصادف اتومبیل که منجر به مرگ نزدیکان در مقابل چشمان فرد می شود، تجارب جبهه ی جنگ، مورد تجاوز قرار گرفتن یا تجربه ی یک سانحه ی طبیعی مانند سیل و زلزله.

پاسخ شخص در مقابله با این رویداد با ترس شدید، درماندگی و وحشت همراه بوده است.

به دنبال سانحه، شخص تجربه ی آسیب رسان را به شیوه های مختلف مجددا تجربه می کند:

الف- با یادآوری مکرر و ناراحتی برانگیز به شکل تصاویر ذهنی و افکار.

ب- با یادآوری مکرر و ناراحتی برانگیز و تکراری.

ج- احساس و رفتار به گونه ای که انگار حادثه در حال تکرار است.

د- ناراحتی از مواجهه شدن با یادآورها ( بانویی که بر روی یک موکت سبز مورد تجاوز قرار گرفته است، با دیدن موکت سبز دچار وحشت و ناراحتی می شود.)

ه- اجتناب از برخورد با یادآورها.

 این بیماران محدودیت عاطفی پیدا می کنند و احساس های عاشقانه خود را از دست می دهند. در رابطه با دیگران احساس غرابت دارند، علائقشان بطور قابل ملاحظه ای کاهش می یابد و احساس کوتاهی زمان را دارند (انگار آینده ای وجود ندارد). ممکن است تحریک پذیر بوده و به مسائل بی اهمیت واکنش شدید نشان دهند.

اختلال استرس پس از سانحه، اختلالی شایع است، در تازه ترین آمارها میزان شیوع آن در تمام عمر 8% گزارش شده است. 30% کهنه سربازان جنگ ویتنام ،از این اختلال رنج میبرند. نسبت شیوع در زنان نسبت به مردان دو برابر بیشتر است. شایع ترین علت در مردان، در رابطه با جنگ و در زنان تجاوز به عنف است.همچنین در افراد مجرد، مطلقه، منزوی و طبقه اجتماعی اقتصادی پایین بیشتر دیده میشود.

در کتب روان پزشکی از اصطلاح دیگری تحت عنوان “اختلال استرس حاد”نیز نام می برند که در اختلال استرس حاد، اختلال دوروز پس ازحادثه شروع وحداکثر چهارهفته طول می کشد. درحالی که در اختلال استرس پس از سانحه، طول مدت اختلال بیش از یک ماه است.

درمان

نخستین گام در برخورد با بیماری که با یک ضربه روانی روبرو شده است  “حمایت” است تشویق بیمار به توصیف رویداد، تخلیه هیجانی و آموزش به بیمار، به شیوه های مختلف مدارا (تمرینات آرام سازی…). استفاده آرام بخش یا خواب آورها نیز مفید است. اگر بیماری در گذشته، دچار ضربه روانی شده و حالا مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه است، تاکید باید بر آموزش بیمار و درمان باشد. روان درمانی و دارو درمانی بهتر است بصورت توأم انجام شود.