[av_heading tag=’h3′ padding=’10’ heading=’گفتار در برابر زبان’ color=” style=” custom_font=” size=” subheading_active=” subheading_size=’15’ custom_class=”][/av_heading]
[av_textblock size=” font_color=” color=”]
زبان و گفتار با یکدیگر تفاوت دارند.
گفتار روشی کلامی برای برقراری ارتباط است که می‌توان آن را شامل بخش‌های زیر در نظر گرفت:
- تولید: صداهای گفتاری چگونه تولید می‌شوند؛ مثلا کودک باید چگونگی تولید “ک” را یاد بگیرد تا بجای “تتاب” بگوید “کتاب”.
- صوت: استفاده از تارهای صوتی و تنفس برای تولید صداها؛ استفاده‌ی نامناسب از صوت منجر به گرفتگی صدا می‌شود.
- روانی: ریتم گفتار؛ مکث و یا لکنت می‌تواند روانی گفتار را تحت تاثیر قرار دهد.
هنگامی که فرد در تولید صحیح یا روان صداهای گفتاری دچار اشکال بوده و یا از مشکل صوتی رنج‌ببرد، یعنی به اختلال گفتاری مبتلاست.
زبان از قوانین اجتماعی مشترکی ساخته شده و شامل موارد زیر می‌باشد:
- معنای واژهها(شیر به معنای سلطان جنگل و شیر به معنای نوشیدنی)
- چگونگی ساخت واژه‌های جدید(دوست- دوستانه- غیر دوستانه)
- چگونگی ترکیب واژهها با یکدیگر(سارا رفت به خونه‌ی نو- سارا رفت به نو خونه)
اگر فرد در درک گفته‌های دیگران(زبان درکی) یا به اشتراک گذاشتن عقاید، ایده‌ها و احساسات خود با دیگران(زبان بیانی) اشکال داشته باشد، یعنی دچار اختلال زبانی است.
اختلالات گفتاری و زبانی میتوانند بطور همزمان و یا جداگانه رخ دهند و شدت آن در هر فرد متفاوت است. اولین گام جهت رفع مشکل انجام یک ارزیابی جامع توسط آسیب شناس گفتار و زبان می‌باشد.
[/av_textblock]
[av_heading tag=’h3′ padding=’10’ heading=’شناسایی اولیه‌ی اختلالات گفتاری، زبانی و شنوایی’ color=” style=” custom_font=” size=” subheading_active=” subheading_size=’15’ custom_class=”][/av_heading]
[av_textblock size=” font_color=” color=”]
آیا شما کودکی 3 ساله یا کوچکتر دارید که به نظر می‌رسد به حرف‌های شما گوش نمی‌دهد، شروع به بیان واژهها نکرده و بیش از اندازه گریه و پرخاشگری می‌کند؟ احتمالا کودک شما علایم اولیه‌ی اختلال گفتار، زبان یا شنوایی را نشان می‌دهد. تشخیص زودهنگام منجر به آغاز برنامه‌ی زودهنگام خواهد شد و اقدام سریعتر، اثربخشی بالاتری را در پی خواهد داشت. بنابراین زمان را به این امید که کودک خود از پس مشکلات ارتباطی‌اش برخواهد آمد، هدر ندهید. در ادامه به برخی نشانه‌هایی که به شما در شناسایی این اختلالات کمک می‌کند، آورده شده است(در هر مورد سن تقریبی بیان شده است):
- تاخیر زبانی
- لبخند نمی زند یا با دیگران ارتباط برقرار نمی کند(0-3 ماه)
- عدم آواسازی (7-4 ماه)
- عدم استفاده از اشاره‌ها مثل بای بای کردن و اشاره کردن (12-7 ماه
- بیان تعداد کمی واژه (18-12 ماه)
- عدم درک گفته‌های دیگران (24-7 ماه)
- عدم ترکیب کلمات با هم (36-18 ماه)
- مشکل در بازی و صحبت کردن با سایر کودکان (3-2 سالگی)
- تاخیر گفتاری
- عدم تولید صحیح صداهای “ب”، “پ” و “م” (2-1 سالگی)
- عدم تولید صحیح صداهای “ک”، “ت”، “ف” و “ن” (3-2 سالگی)
- گفتار ناواضح حتی برای افراد آشنا (3-2 سالگی)
- لکنت
- دشواری در تولید صداها یا واژها (3-2.5سالگی)
- تکرار صدای اول واژهها؛ “ت- ت- ت- توپ” (3-2.5سالگی)
- مکث زیاد حین صحبت کردن (3-2.5سالگی)
- کشش بیش از حد صداها؛ “سسسس سلام” (3-2.5سالگی)
- کم شنوایی
- عدم توجه به صداها (1-0 ماه)
- پاسخ ندادن به نام خود (12-7 ماه)
- پیروی نکردن از دستورات ساده (2-1 سالگی)
- تاخیر در رشد گفتار و زبان (3-0 سالگی)
[/av_textblock]
[av_heading tag=’h3′ padding=’10’ heading=’تاخیر قابل جبران یا مشکل زبانی’ color=” style=” custom_font=” size=” subheading_active=” subheading_size=’15’ custom_class=”][/av_heading]
[av_textblock size=” font_color=” color=”]
معمولا والدین دقیق هستند. آنها به صحبت‌های کودک خود گوش داده و در ذهن خود، عملکرد او را با سایر کودکان همسال یا خواهر و براد‌رهای بزرگترش مقایسه می کنند. اگر به نظر برسد رشد کودک آهسته است، احتمالا آن را با سایر والدین یا افراد فامیل درمیان گذاشته و پاسخ‌هایی از قبیل”نگران نباش! خودش خوب میشه!”، “بچه‌ی منم اینجوری بود ولی الان دیگه ساکت نمیشه!” و … می‌شنوند.
اما اگر این اتفاق نیافتد چه؟ در اینصورت والدین برای صبر کردن بیهوده و نیافتن راه حل و اقدام به موقع، احساس گناه خواهند کرد. چطور می‌توان اطمینان حاصل کرد که کودک تاخیر خود را جبران خواهد کرد؟ هیچ راهی برای اطمینان 100% وجود ندارد. البته نشانه‌هایی وجود دارد تا بتوان رشد زبان کودک را پیش‌بینی کرد ولی نباید فراموش کرد که این صرفا یک پیش‌بینی بوده و در مورد تمام کوکان صادق نمی‌باشد.
- زبان درکی
براساس پژوهش‌ها در کودکانی که زبان درکی آنها مناسب سن‌شان است وصرفا زبان بیانی تاخیر دارد، احتمال تاخیر زبان واقعی کمتر است.
- استفاده از اشاره‌ها
استفاده‌ی بیشتر از اشاره‌ها و اشاره‌های متنوع تر، می‌تواند بیانگر جبران تاخیر زبانی در آینده باشد.
- سن تشخیص
هرچه سن کودک در زمان تشخیص تاخیر بیشتر باشد، احتمال جبران و پیشرفت کمتر خواهد بود.
- پیشرفت در رشد زبان
اگرچه رشد زبانی کودک کند است، ولی این رشد متوقف نشده باشد و هر ماه دست‌کم تغییری ایجاد شود؛ مثلا یادگرفتن چند واژه‌ی جدید یا استفاده از یک واژه به معانی مختلف.
[/av_textblock]