نوروسایکولوژی چیست؟
یک حوزه تخصصی از روانشناسی و علوم شناختی است که شامل مطالعه رفتار برای ارزیابی عملکرد مغزی می باشد. تمرکز آن بر مکانیزم های مغزی رفتار، هیجان و شناخت است.
کاربرد نوروسایکولوژی
- یک ارزیابی دقیق نوروسایکولوژی شامل سنجش توانایی های افراد در حیطه های متنوع
- خواندن
- صحبت کردن و درک گفتار دیگران
- توجه / تمرکز
- حافظه (همه انواع و تقسیم بندی های آن)
- استدلال
- کارکردهای اجرایی که مجری به کارگیری دانش و مدیریت و نظم ذهنی است.
چه بیمارانی به طور معمول به نوروسایکولوژیست ارجاع داده می شوند؟
افراد دچار اختلالات:
- نقص توجه و بیش فعالی (ADHD)
- صدمات مغزی
- دمانس (شامل اختلال آلزایمر،
- دمانس پیشانی –گیجگاهی، و دمانس وسکیولار)
- اختلالات شناختی همراه با مصرف دارو ( مثل آپنه خواب و بیماری های قلبی)
- اختلالات شناختی همراه با بیماری های روانپزشکی
- عوامل شخصیتی / روانی که موجب مداخلات داررویی می شود مثل اختلالات فوبی و اضطرابی
- مشکلات یادگیری که عملکرد افراد را در مدرسه یا دانشگاه و محل کار تحت تاثیر قرار می دهد
- دمانس کاذب
چرا پزشک متخصص ارزیابی های نوروسایکولوؤی را برای مراجع درخواست می کند؟
به عنوان ابزار کمک تشخیصی نتایج بررسی های نوروسایکولوژی اکثر اوقات در کمک به درک علل مشکلات مراجع به درمانگر کمک می کند:
به عنوان مثال نتایج این ارزیابی ها ممکن است در تعیین میزان و روند تغییرات شناختی فرد به علت بالا رفتن سن، بیماری نورولوژی یا افسردگی و اضطراب ابزاری موثر باشند. نتایج این ارزیابی ها در کنار دیگر آزمون های روان سنجی و اسکن های مغزی و نتایج آزمایش های فیزیولوؤی می توانند کمک شایان توجهی به پزشک متخصص نمایند.
برای تخمین دقیق تر میزان نقاط قوت و ضعف کارکردهای شناختی و اجرایی مراجع:
گاهی پزشک به علت صدمات مغزی، جراحی های سنگین یا حوادثی از قبیل تصادف، انواع سکته ها و کمای ناشی از این صدمات، ازریابی های دقیق نوروسایکولوژی درخواست می نماید تا بتواند با قاطعیت بیشتر در مورد اینکه آیا کارکردهای شناختی فرد (توجه، حافظه استدلال....) از لحاظ عملکردی تغییر یافته است یا نه؟ و اگر تغییر یافته این تغییر یا ضعف تا چه حدی است. در نهایت بر اساس این یافته ها پروتکل درمانی را برای مراجع خود تنظیم نماید.
به عنوان خط پایه برای شروع یک مداخله درمانی:
در برخی موارد قبل از شروع یک نوع خاص دارو، گاهی قبل از شروع یک جراحی ویژه، قبل از شروع یک پروتکل شناختی- رفتاری و اکثر اوقات قبل از شروع مداخلات بازتوانی و تقویت شناختی از ارزیابی های نوروسایکولوژی برای سنجش خط پایه (base line) استفاده می شود. تا حدود عملکرد فرد را مشخص نمایند و بعد از سپری شدن دوران مداخله درمانی مجددا مراجع آزمون می گردد برای تعیین این مهم که آیا توانایی شناختی فرد با این مداخله تحت تاثیر قرار گرفته است یا خیر! و اینکه بعد از گذراندن دوره درمانی فرد آمادگی مجدد برای شروع فعالیت های روزمره زندگی مثل کارکردن، تحصیل، رانندگی و دیگر وظایف محوله را دارا می باشد یا خیر.
برای کمک به برنامه ریزی و دیگر مداخلات در زندگی روزمره مراجع:
نتایج این بررسی ها نشان می دهد که از بین کارکردهای شناختی و اجرایی متعدد یک فردی که به عنوان مثال دچار صدمه مغزی گشته است، کدام یک باید به طور ویژه مورد تمرکز و هدف درمانگر قرار گیرد. یا اینکه تعیین کند کدام یک از کارکردها هنوز به قدرت عمل می کند در حدی که برای مدت محدودی می تواند با انعطاف بیشتری به کمک کارکرد ضعیف تر اسیب دیده بیاید. قابل ذکر است که این ارزیابی ها می تواند اساس ارزیابی های تحصیلی و شغلی قرار گیرند. همچنین اساس شروع پروتکل های دارویی، رفتاری و شناخت درمانی.
چگونه خود را برای ارزابی نورروساکولوژی آماده کنیم؟
- شب قبل از ارزیابی ها خوب بخوابید و به قدر کافی استراحت کنید.
- آگر آزمون شما بعد از صبحانه است صبحانه کامل بخورید. اگر بعد از وعده نهار قرار است مورد ارزیابی قرار گیرید.
- حتما دو ساعت قبل از ورود به کلینیک وعده نهار را سرو نمایید.
- اگر تحت نظر پزشک خاصی هستید و دارو مصرف می کنید داروهای تان را سر ساعت استفاده نمایید مگر اینکه قبلا به شما گفته باشند برای ارزیابی خاصی باید موقتا چند ساعتی داروها را قطع نمایید.
- اگر به طور روتین برای مطالعه از عینک طبی، و لنز چشمی و برای دقت شنوایی از سمعک استفاده می کنید حتما در جلسات ارزیابی آنها را فراموش نکنید.
- تعدادی از ارزیابی های نوروسایکولوژی علاوه بر موارد متنوع دیگر، مصاحبه هم مورد نیاز است.در برخی شرایط بسته به نظر پزشک و کارشناس نیاز ا ست یکی از اعضاء خانواده، بیمار را همراهی کند. لطفا در این زمینه همکاری لازم را بفرمایید.
بدون دیدگاه