در برخی موقعیت‌های زندگی، صبر کردن بسیار دشوار است؛ بویژه هنگامی که نگرانی وجود دارد و والدین می‌خواهند بهترین کار را برای کودک خود انجام دهند. چطور می‌توان به پاسخ دقیق و قطعی رسید؟ هیچ راهی برای اطمینان 100% وجود ندارد. اگرچه مراحلی که کودکان در روند رشد گفتار و زبان طی می‌کنند، ثبات بالایی دارد، ولی سن دقیقی که هر کودک به این مایلستون‌ها دست می‌یابد، متفاوت است. عوامل مختلفی همچون سایر مهارت‌هایی که کودک در حال یادگیری است، میزان و نوع زبانی که کودک می‌شنود و پاسخ اطرافیان به تلاش‌های ارتباطی کودک می‌تواند سرعت رشد گفتار و زبان کودک را کاهش یا افزایش دهد.

با اینحال عوامل مشخصی وجود دارند که احتمال مشکل زبانی پایدار را مقلا در کودک 30-18 ماهه‌ی با هوش طبیعی، افزایش دهند:

• زبان درکی

بطور کلی درک زبان از بیان و استفاده از زبان جلوتر است. برخی پژوهش‌ها نشان داده‌اند کودکانی که زبان درکی آنها متناسب با سن‌شان است، احتمال بیشتری دارد که تأخیر زبان بیانی خود را جبران کنند.

• استفاده از اشارات

نتایج برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهددر کودکانی که تأخیر در زبان بیانی دارند، هر چه تعداد اشارات مورد استفاده برای اهداف ارتباطی مختلف بیشتر باشد، تأخیر با احتمال بالاتری جبران می‌شود.

• سن تشخیص

پژوهش‌های بسیاری بر این نکته تأکید دارنند که هرجه سن تشخیص تأخیر زبانی بالاتر باشد، اثرات مثبت برنامه‌ی درمانی و نتایج آن کاهش می‌یابد. هر چه سن کودک بالاتر باشد، یعنی زمان بیشتری برای جبران تأخیر خود داشته و جبران نشدن آن، نشان دهنده‌ی عمیق‌تر بودن مشکل است.

• پیشرفت در رشد زبان

اگرچه رشد زبانی کودک کند است، ولی این رشد متوقف نشده باشد و هر ماه دست‌کم تغییری ایجاد شود؛ مثلا یادگرفتن چند واژه‌ی جدید یا استفاده از یک واژه به معانی مختلف.

یادآور می‌شویم جنبه‌های منفی این عوامل می‌تواننداحتمال تأخیر واقعی زبان را افزایش دهند، ولی این نتیجه‌گیری 100% نیست. بعنوان مثال در برخی پژوهش‌ها کودکی که زبان درکی ضعیفی داشته‌ا، پس از چند ماه، سریع‌ترین پیشرفت و بالاترین مهارت زبانی را بین سایر اعضای گروه بدست آورده‌ و کودکی با زبان درکی بهتر، تأخیر پایداری در زبان بیانی نشان داده است. در هر حال اطلاعات مربوط به پژوهش‌های گروهی صرفا می‌توانند چگونگی رشد اکثر کودکان (نه تک‌تک آنها) را پیش‌بینی کنند.

والدین چه کاری می‌توانند انجام دهند؟

والدین مجبور نیستند به پیش‌بینی‌ها و حدس و گمان‌های دوستان یا افراد فامیل مبنی بر اینکه کودک قطعا تأخیر خود را جبران خواهد کرد، اعتماد کنند. اگر والدین درباره‌ی رشد گفتار و زبان کودک خود نگران هستند، بهتر است با آسیب‌شناس گفتار و زبان مشورت نمایند. آسیب‌شناس گفتار و زبان مهارت‌های کودک را ارزیابی کرده و توصیه‌هایی در جهت افزایش سرعت رشد گفتار و زبان کودک می‌نماید. در مواردی که مشکل شدیدتر است، برنامه‌ی مداخله‌ی منظم طراحی می‌گردد که شامل تکنیک‌هایی جهت تحریک رشد زبان در منزل و بررسی منظم پیشرفت کودک توسط آسیب‌شناس گفتار و زبان و یا برنامه‌ی مداخله‌ی رسمی‌تر می‌باشد.

منبع:  www.asha.org